Szary

Monika Błądek, Szary, Nasza Księgarnia, Warszawa 2016
 
„Całe życie to historia z haczykiem” twierdzi Szamil i ma rację. Na ten haczyk nadziany jest bagaż, a w nim wychowanie, jakie odebraliśmy, tradycje, które nam przekazano, religia, życiowe doświadczenia, słowem – wszystko, co warunkuje nasz sposób myślenia i zachowania.  

Koniec świata nr 13

Katarzyna Ryrych, Koniec świata nr 13, ilustr. Katarzyna Kołodziej, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2016
 
Znane przysłowie mówi: „Niedaleko pada jabłko od jabłoni”. W tym przypadku jabłko potoczyło się bardzo daleko. Przynajmniej na pierwszy rzut oka. 

Zielone martensy

Joanna Jagiełło, Zielone martensy, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 2016

Czasami odnoszę wrażenie, że polscy autorzy boją się, że już niczego więcej nie napiszą, a jeśli napiszą, to nikt nie zechce im tego wydać, i dlatego pakują do jednej książki wszystkie pomysły, jakie tylko wpadną im do głowy. O ile takie myślenie nie dziwi w przypadku debiutantów, o tyle zastanawia u znanych autorów, do których niewątpliwie należy Joanna Jagiełło.

Pięć sprytnych kun

Justyna Bednarek, Pięć sprytnych kun, ilustr. Daniel de Latour, Poradnia K, Warszawa 2016
 
Nie od dziś wiadomo, że media kłamią. Naoczni świadkowie puszczają wodze fantazji, dziennikarze – z niedbalstwa lub w poszukiwaniu sensacji – przeinaczają fakty i w rezultacie powstaje artykuł, któremu daleko do prawdy. Nie inaczej było w przypadku pięciu sprytnych kun opisanych w „Dzienniku Popołudniowym”. 

Mówcie mi Bezprym

Grażyna Bąkiewicz, Mówcie mi Bezprym, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2016 
 
Bezprym – pierworodny syn Bolesława Chrobrego, który wbrew panującemu zwyczajowi nie został następcą ojca. Dlaczego nie zasiadł po nim na tronie? Tego nie wiemy. 
 

Wędrówka Nabu

Jarosław Mikołajewski, Wędrówka Nabu, ilustr. Joanna Rusinek, Wydawnictwo Austeria, Kraków 2016

„Połowa tłumu wskazywała domy, połowa morze. A raczej nie wskazywała, tylko wskazuje, Teraz. Bo to jest właśnie ta chwila. Kiedy minie ta właśnie chwila, Nabu pójdzie się ogrzać i wypocząć. Albo znów wejdzie do wody”. Tak kończy się książka Wędrówka Nabu.

Więcej niż klub

Paweł Beręsewicz, Więcej niż klub, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2016
 
Ostatnia piłka trafiła do bramki, sędzia odgwizdał koniec meczu. Euro 2016 przeszło do historii. Piłkarze pojechali na zasłużony odpoczynek. Wygrzewają się w tropikach i nawet przez myśl im nie przejdzie, że gdzieś w Polsce, w jakiejś Pięknogórze, rosną ich następcy.   

Księżniczka w papierowej torbie

Robert Munsch, Księżniczka w papierowej torbie, ilustr. Michael Martchenko, Fundacja Feminoteka, Warszawa 2012

W bajkach zazwyczaj jest tak: byli sobie książę i księżniczka. Zły smok porwał księżniczkę, dzielny książę pokonał go i księżniczkę uratował, a potem oboje żyli długo i szczęśliwie. W tej bajce jest inaczej. 

Przygody Wilka

Orianne Lallemand, seria Przygody Wilka, ilustr. Éléonore Thuillier, przeł. Iwona Janczy, Wydawnictwo Adamada, Gdańsk 2015
 
Cztery krótkie, zabawne historyjki o Wilku, który bał się własnego cienia, chciał zmienić kolor, trafił do Baśniowego Lasu i obchodził urodziny. 
 

Podróż Srebrnego

Agnieszka Ginko, Podróż Srebrnego, ilustr. Marianna Jagoda-Mioduszewska, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2014
 
Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. Tę prawdę, starą jak świat, znamy wszyscy, ale i tak każdy woli przekonać się o niej na własnej skórze. Nie inaczej Srebrny – mały lis polarny. Znudzony życiem na Grenlandii, wyrusza na poszukiwanie ciekawszego miejsca. 

Myszka

Dorota Gellner, Myszka, ilustr. Dobrosława Rurańska, Wydawnictwo Bajka, Warszawa 2016
 
Wpadła mi w ręce niewielka książeczka z myszką na okładce. Zajrzałam do środka i zdziwiłam się: ileż emocji kłębi się w małym mysim ciałku! 
 

Kasieńka

Sarah Crossan, Kasieńka, przeł. Katarzyna Domańska, Wydawnictwo Dwie Siostry, Warszawa 2015
 
Dobrze jest mieć w życiu pasję: wypełni wolny czas, odpędzi czarne myśli, pozwoli poznać ludzi, z którymi można ją dzielić, a nawet – jak w przypadku Kasieńki – pomoże utrzeć nosa prześladowcom.
 

Kim jest ślimak Sam?

Maria Pawłowska, Jakub Szamałek, Kim jest ślimak Sam?, ilustr. Katarzyna Bogucka, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2015
 
„Dochodziła północ, […] za oknem szalała burza – i to taka, której baliby się nawet dorośli”, co dopiero mały ślimak Sam. Powinien porządnie się wyspać, bo nazajutrz czeka go pierwszy dzień w szkole. Tymczasem leży i nawet nie przypuszcza, że niedługo równie wielka burza rozpęta się w jego życiu. 

Sanatorium

Dorota Gellner, Sanatorium, ilustr. Adam Pękalski, Wydawnictwo Bajka, Warszawa 2015
 
Autorzy od lat oswajają dzieci z dolegliwościami wieku podeszłego. Pojawiają się książki o chorobie, niepełnosprawności, śmierci. Chory, otoczony wianuszkiem krewnych, leży na szpitalnym łóżku, trafia do domu opieki, traci kontakt z najbliższymi, wreszcie odchodzi. Są to sprawy ważne, trudne, niemal dla wszystkich z nas nieuchronne.

Klucze

Adam Lang, Klucze, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2015
 
Przysłowia są mądrością narodów, przekazują prawdy o ludziach, uczą i ostrzegają. Jedno z nich jest mottem książki Adama Langa Klucze: Dobra pamięć jest bardzo ważna, ale umiejętność zapominania – bezcenna. Wydaje się, że dla bohatera książki, nastoletniego Adama Langa (to nie pomyłka), ta prawda życiowa jest ważna, ale – zapomnieć, łatwo powiedzieć… 

Stary Noe

Zuzanna Orlińska, Stary Noe, ilustr. Zuzanna Orlińska, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2015
 
Pan rozgniewał się na ród ludzki, „który okazał się zły i przewrotny”, i skazał go na zagładę. By całkowicie nie zniszczyć swojego dzieła, niektórych postanowił ocalić. Wybrał jednego „posłusznego”, który zwał się Noe, i polecił mu zbudować arkę. 

5 sekund do Io

Małgorzata Warda, 5 sekund do Io, Media Rodzina, Poznań 2015
 
Po jednej z warszawskich szkół krąży uzbrojony chłopak. Strzela do uczniów, zabija bibliotekarkę. Światkiem zbrodni jest uczennica – Mika. Chłopak pozwala jej bezpiecznie opuścić szkołę, co wzbudza podejrzenia policji, tym bardziej że dziewczyna zna napastnika. Oboje pasjonują się grami komputerowymi. 

Pamiętnik Czachy

Joanna Jagiełło, Pamiętnik Czachy, ilustr. Joanna Jagiełło, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2014 
 
Czacha, właściwie Amelia Parch, ma dziewięć lat, właśnie kończy trzecią klasę i marzy o psie. Żyje w rodzinie patchworkowej, coraz bardziej popularnej w dzisiejszych czasach.

Pieniądze albo kasa

Paweł Beręsewicz, Pieniądze albo kasa, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2014
 
„Raz spluniesz szczęściu w twarz, to się obrazi i pech do końca życia” – ta złota myśl wyszła z usta piętnastoletniego Staszaka Tondery, przesłuchiwanego przez komisarza Majewskiego na okoliczność pewnego wybuchu. Co takiego Staszkowi zaoferował dobry los? Ano, nowiutką, elegancką limuzynę – czarnego mercedesa S 500 W 211. 

Wojna na Pięknym Brzegu

Andrzej Grabowski, Wojna na Pięknym Brzegu, ilustr. Joanna Rusinek, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2014
 
W tej książce jest wszystko, co lubię: historia napisana przez życie i miejsce, które dobrze znam. Tym miejscem jest tytułowy Piękny Brzeg – joli bord – warszawski Żoliborz. To naprawdę piękna dzielnica, zabudowana starymi willami, pełna zieleni, od wschodu okolona Wisłą, spokojna i cicha. Od czasów opisanych w książce niewiele się zmieniła. 

O Melanii, Melchiorze i panu Przypadku

Roksana Jędrzejewska-Wróbel, O Melanii, Melchiorze i panu Przypadku, ilustr. Paweł Pawlak, Wydawnictwo Bajka, Warszawa 2013 
 
Nieśmiałość niejedno ma imię. W uroczej książeczce Roksany Jędrzejewskiej-Wróbel i Pawła Pawlaka O Melanii, Melchiorze i panu Przypadku nieśmiałość ma dwa imiona: Melania i Melchior.

Opowiadania z dreszczykiem

Opowiadania z dreszczykiem. Polscy pisarzem dzieciom, ilustr. Olga Reszelska, Wydawnictwo Literatura, Łódź 2013  
 
Groza i niezwykłość były obecne w twórczości dla najmłodszych od zawsze. Niemal wszystkie dzieci lubią książki o czarnej magii, duchach, wampirach, przemocy i cierpieniu. Od czasu do czasu chcą się pobać, poczuć dreszczyk emocji, a potem zamknąć książkę i wrócić do bezpiecznej rzeczywistości.

Lekkie życie Barnaby'ego Brocketa

John Boyne, Lekkie życie Barnaby'ego Brocketa, ilustr. Oliver Jeffers, Wydawnictwo Dwie Siostry, Warszawa 2013 
 
Wbrew tytułowi książki życie Barnaby’ego Brocketa wcale nie jest lekkie. Wprawdzie chłopiec z lekkością unosi się w powietrzu, ale ta dziwna przypadłość nie czyni jego życia lekkim i przyjemnym. Przeciwnie, przysparza mu sporo kłopotów.

Tam za dworem, za jeziorem

Tam za dworem, za jeziorem. Pieśni i piosenki ludowe, wybór i oprac. Maria Grażyna Szpyra, Krasnobrodzki Dom Kultury, Krasnobród 2013
 
Tam za dworem, za jeziorem malowany słup, malowany słup
I ścieżeczka była bokiem, szła sierotka szybkim krokiem 
Na swej mamy grób, na swej mamy grób.
 
Ta piosenka o sierocej niedoli dała tytuł zbiorowi pieśni ludowych, wydanemu w 2013 roku przez Krasnobrodzki Dom Kultury. Powstał on dzięki staraniom Marii Grażyny Szpyry i dziewięćdziesięciotrzyletniej Marianny Szpyry, pochodzącej z roztoczańskiej wsi Kaczórki, która pieśni zapamiętała i przekazała młodszemu pokoleniu. Składa się na niego sześćdziesiąt utworów. 

Katarzynka

Patrick Modiano, Katarzynka, ilustr. Jean-Jacques Sempé, Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa 2008
 
„Świat nie jest taki zły”, zwłaszcza gdy zdejmie się okulary i wszystko wokół straci ostrość, stanie się rozmyte, łagodne i zamglone. Taki jest świat dzieciństwa Katarzynki spędzonego w paryskiej X dzielnicy – świat, który wspomina już jako dorosła Katarzyna, stojąc w oknie nowojorskiego domu.